TAF Nedir? Nasıl Okunur?

Terminal Aerodrome Forecast

Terminal Aerodrome Forecast kısaca TAF olarak ifade edilir. Türkçe karşılık olarak meydan terminal sahası hava tahmini ifade eder. METAR raporuna benzer şekilde okunur. Bu rapor meydan hava sahasında genelde 24 saatlik tahminlerden oluşur. Bu tahminlerin yapıldığı alan havaalanı çevresini ifade eder. Meydanlar 3-30 saatlik periyotlar arasında süreler için kısa ve uzun zamanlı tahmin yayınlayabilirler. Yayınlanan TAF raporları çeşitli ifadeler eklenerek düzenlenebilir. Aşağıdaki örnek raporu ve içerdiği bilgileri detaylı olarak açıklayacağız.

TAF LTBJ 081640Z 0818/0918 16010KT 9999 FEW030 SCT100 BECMG 0821/0824 BKN030 BKN100 TEMPO 0822/0902 3200 BR PROP40 0904/0906 -SHRA FM 0600 16015G28KT

METAR raporu birkaç bölümden oluşur. Aşağıda bu bölümler açıklanmıştır:

Bölüm 1: TAF

Bu bölüm rapor tipini belirtir ver TAF ifadesi ile başlar. Rutin bir tahminde sadece TAF olarak ifade edilir. Eğer meteorolojik beklentiler mevcut yayınlanan raporu karşılamıyorsa bu durumda düzeltme yayınlanır. Yayınlanan raporun düzeltme olduğunu bildirmek maksatlı ifade TAF AMD olarak kullanılır. Eğer raporda düzeltme yapılmışsa COR ifadesi gecikme var ise RTD ifadesi kullanılır.

Bölüm 2: LTBJ

Bu bölümde meydanın ICAO kodu bulunur. LTBJ İzmir Adnan Menderes Havalanı’dır.

Bölüm 3: 081640Z

Bu bölümde raporun hazırlanma saati belirtilir. 08 o ayın 8. günü 1640Z ise hazırlanma saatini yani Türkiye UTC +3 zaman dilimi için saat 19:40 ‘ta hazırlandığını ifade eder.

• Rutin meydan tahmininin (TAF) geçerlilik periyodu 9 saatten az, 24 saatten çok olamaz. Bu periyot, Bölgesel Hava Seyrüsefer Anlaşmasıyla belirlenir.
• Geçerlilik periyodu 12 saatten az olan rutin meydan tahminleri (Kısa Periyotlu TAF’lar) her 3 saatte bir hazırlanır ve yayınlanır.
• 9 Saatlik TAF’lar, geçerlilik periyodunun başlamasından bir saat önce (Türkiye’de 1 saat 20 dakika önce) hazırlanır ve yayınlanır. Örneğin; 0918 periyotlu 9 saatlik bir TAF normal olarak 0800 UTC’de yayınlanması gerekirken, bu TAF Türkiye’de 0740 UTC’de yayınlanmaktadır.
  Türkiye kısa periyotlu (FC) olarak 9 saatlik TAF’ları hazırlar ve yayınlar.
  Hazırlanan bu 9 saatlik TAF’ların periyotları ve yayınlanma saatleri şöyledir;

• Uzun periyotlu (FT) olarak adlandırılan, 12 saat ila 24 saatlik rutin meydan tahminleri (TAF’lar) her 6 saatte bir hazırlanır ve yayınlanır.
• 18 saatlik uzun periyotlu TAF’lar, TAF periyodunun başlamasından 8 saat önce (Türkiye’de 8 saat 20 dakika önce) hazırlanır ve yayınlanır. Örneğin ; 1206 periyotlu 18 saatlik bir TAF normal olarak 0400 UTC’de yayınlanması gerekirken, bu TAF Türkiye’de 0340 UTC’de yayınlanmaktadır.
• 
  Türkiye’de 18 saatlik TAF’lar, sadece Uluslararası Meydan Meteoroloji Ofisleri tarafından hazırlanmaktadır. Türkiye’de hazırlanan 18 saatlik uzun periyotlu (FT) TAF’ların periyotları ve yayınlanma saatleri şöyledir;

Bölüm 4: 0818/0918

Bu bölümde raporun geçerlilik zamanı belirtilir. 08/18 o ayın 8. günü saat 18 UTC’den o ayın 9. günü 18 UTC’ye kadar geçerli olduğunu ifade eder. Bu TAF için zaman periyodu 24 saattir. Meydanlara göre daha kısa (6 saatlik) TAF raporları da hazırlanabilir.

Bölüm 5: 16010KT 9999 FEW030 SCT100

Bu bölüm TAF raporunun gövdesi olarak ifade edilir.

Rüzgar – Görüş -Hava Hadisesi – Bulut Kapalılığı ve Opsiyonel Bilgi alanı(Wind Shear) sıralamasıyla ifade edilir. Rüzgar, Görüş ve Bulut Kapalılığı her zaman ifadede edilir. Burada sunulan veriler METAR raporları ile aynı şekilde kodlanır. Bu bölümün devamında geçerli tahmin zamanında burada sunulan verilerden herhangi birinin değişimi beklendiğinde, beklenti olasılıklarına ve zaman aralıklarına göre çeşitli şekillerde ifade edilir.

Bölüm 6: Tahminde Yaşanacak Değişiklikler ve Çeşitleri

a ) BECMG 0821/0824 BKN030 BKN100

BECMG ifadesi BECOMING ‘in kısaltması olup meydana gelecek kademeli bir değişimi ifade eder. Devamında bu değişimin yaşanacağı zaman aralığı ifade edilir(Genelde iki saat). Bu bölümü şu şekilde anlayabiliriz. Meydan TAF tahmininde belirtilen :

“9999 FEW030 SCT100” durumu “0821/0824 BKN030 BKN100 “ durumu ile değişecektir. Burada belirtilmeyen örneğin görüş değeri aynı kalmaya devam edecektir.

Bu ifadeyi şu şekilde okuyabiliriz

Raporda belirtilen Görüş on kilometre ve üzeri, 3000 feet ‘te az bulutlu açık, 10000 feet’te parçalı bulutlu açık durumu

21 UTC – 24 UTC saatleri arasında kademeli bir şekilde değişimle 3000 feet’te çok bulutlu kapalı, 10000 feet’te çok bulutlu kapalı olacaktır.

b) TEMPO 0822/0902 3200 BR

TEMPO ifadesi TEMPORARY ‘in kısaltması olup meydana geçici bir değişimi ifade eder. Devamında bu değişimin yaşanacağı zaman aralığı ifade edilir. Bu bölümü şu şekilde anlayabiliriz. Meydan TAF tahmininde belirtilen :

“9999” görüş durumu “3200 “ görüş durumu ile belirtilmeyen hava hadisesi “BR” durumu ile geçici olarak değişecektir.

Bu ifadeyi şu şekilde okuyabiliriz

22-02 UTC saatleri arasında geçici bir değişikle görüşün 3200 metreye düşmesi ve pus hadisesinin oluşumu beklenmektedir.

c) PROP40 0904/0906 -SHRA

PROP ifadesi probability nin kısaltmasıdır. Devamında 30 veya 40 ifadesi ile birlikte % olarak olasılığı belirtir. TEMPO ifadesi ile birlikte kullanılabilir. Meydana gelebilecek yağış ve fırtınaların diğer meteorolojik değerlerde değişimlerin ihtimallerini belirtir. BECMG ifadesi ile beraber kullanılmaz. Tahminin gerçekleşeceği zaman dilimi devamında ifade edilir.

Bu ifadeyi şu şekilde okuyabiliriz

04 UTC – 06 UTC arasında %40 ihtimalle azalan şiddetli sağanak yağış

d) FM 0600 16015G28KT

FM terimi, “From” un kısaltmasıdır.Devamında, UTC olarak değişikliğin beklendiği saat ve dakikayı ifade edilir. Bu ifade kullanıldığında TAF raporu gövdesinde belirtilen ifadeler belirtilen zamanda itibaren bu FM ifadesi devamındaki şartlar olarak değişecektir.

Bu ifadeyi şu şekilde okuyabiliriz

06 UTC’den itibaren 160 dereceden 15 KT hamlesiyle 28 KT rüzgar oluşacaktır.

Bu yazıdan yola çıkarak artık TAF Raporlarını daha kolay anlayabilirsiniz. Daha detaylı bilgiler için Hezarfen sitesini ziyaret edebilirsiniz.